Belemmerende overtuigingen: Wat zijn dat en hoe herken je die?
Jun 25, 2024Belemmerende overtuigingen ofwel negatieve gedachten over jezelf en de wereld kunnen je leven flink beperken. Het kan ons enorm remmen in de persoonlijke groei, zonder dat we het zelf doorhebben. Wat zijn deze overtuigingen precies, hoe ontstaan die en hoe kun je die herkennen? In deze blog neem ik je mee in de wereld van belemmerende overtuigingen en geef ik veel voorbeelden zodat je je eigen beperkende gedachten kunt identificeren.
WAT ZIJN BELEMMERENDE OVERTUIGINGEN?
Belemmerende overtuigingen zijn negatieve gedachten en overtuigingen die we over onszelf, onze mogelijkheden en de wereld om ons heen hebben. Deze overtuigingen ontstaan door ervaringen uit het verleden, opvoeding of sociale invloeden. Het is een onbewust patroon van gedachten, overtuigingen en gevoelens die je in de loop van je leven ontwikkeld hebt. Dit kan een soort mentale blokkade worden die je tegenhoudt in je persoonlijke groei.
HOE ONTSTAAN BELEMMERENDE OVERTUIGINGEN?
Belemmerende overtuigingen ontstaan niet zomaar. Ze worden gevormd door verschillende factoren in ons leven. Hier zijn enkele veelvoorkomende oorzaken:
1. Ervaringen uit het verleden
Negatieve ervaringen of trauma's kunnen diepe sporen nalaten. Bijvoorbeeld, als je ooit gepest bent op school, kan dit leiden tot de overtuiging dat je niet goed genoeg bent of dat je niet geaccepteerd wordt.
2. Opvoeding en gezinssituatie
De manier waarop je bent opgevoed en de overtuigingen van je ouders kunnen een grote invloed hebben op je eigen overtuigingen. Als je ouders bijvoorbeeld vaak zeiden dat ze niet genoeg geld hadden, kan dit leiden tot een belemmerende overtuiging dat je niet genoeg zult hebben.
3. Onderwijs en leraren
Leraren kunnen een grote invloed hebben op onze overtuigingen, zowel positief als negatief. Een leraar die je keer op keer bekritiseert, kan bijdragen aan een overtuiging dat je niet slim genoeg bent.
4. Sociale invloeden en culturele normen
De maatschappij en cultuur waarin we leven kunnen ons ook overtuigingen opleggen. Bijvoorbeeld, als je in een cultuur leeft waar succes wordt gemeten aan materiële bezittingen, kun je de overtuiging ontwikkelen dat je pas succesvol bent als je rijk bent.
5. Zelfspraak en interne dialoog
Hoe we tegen onszelf praten, kan onze overtuigingen versterken. Als je jezelf constant vertelt dat je iets niet kunt, zal je dit uiteindelijk gaan geloven.
ANDERE NAMEN VOOR BELEMMERENDE OVERTUIGINGEN
Ik spreek nu over belemmerende overtuigingen, maar er worden ook veel andere termen gebruikt, zoals beperkende overtuigingen; negatieve overtuigingen; beperkende gedachten; negatief denken; mentale blokkades; innerlijke overtuigingen; onbewuste programmering; enz.
HOE BELEMMERENDE OVERTUIGINGEN JE LEVEN BEÏNVLOEDEN
De overtuigingen die je hebt, beinvloeden je gevoel, emoties en gedrag. Het is van invloed op de keuzes die je maakt en kan je zelfbeeld negatief beïnvloeden. Ze kunnen ons tegenhouden om risico's te nemen, ons zelfvertrouwen afzwakken en onze persoonlijke groei belemmeren. Stel je voor dat je elke dag een zware rugzak draagt, gevuld met stenen. Deze stenen zijn je belemmerende overtuigingen en negatieve patronen. Met zo’n zware rugzak is het moeilijk om vooruit te komen in het leven. Het is dus fijn dat je weet hoe je de zware stenen uit je rugzak kunt halen.
VOORBEELDEN VAN BELEMMERENDE OVERTUIGINGEN
• "Ik ben niet goed genoeg."
• "Ik verdien geen succes."
• "Het is te laat om te veranderen."
• "Anderen zijn beter dan ik."
• "Ik kan dit niet."
• "Ik ben het niet waard om gelukkig te zijn."
Naast deze 'grote' overtuigingen, zijn er ook tal van 'kleinere' negatieve gedachten die ons kunnen remmen:
• "Ik ben altijd zo onhandig."
• "Ik heb geen talent voor dit."
• "Mensen zullen me uitlachen."
• "Niemand zal me ooit serieus nemen."
• "Ik heb gewoon pech in het leven."
• "Ik ben te oud om iets nieuws te leren."
• "Niemand wil naar mijn ideeën luisteren."
• "Ik kan nooit op tijd zijn."
• "Ik ben slecht in netwerken."
• "Ik kan niet goed met geld omgaan."
• "Mijn mening doet er niet toe."
• "Ik ben geen goede spreker."
• "Ik ben geen leiderstype."
• "Ik ben niet creatief."
• "Ik heb geen geduld."
• "Ik ben niet fit genoeg om te sporten."
• "Ik ben te introvert om mezelf te laten zien."
• "Ik ben niet interessant genoeg."
• "Ik ben niet georganiseerd."
• "Ik ben geen ochtendmens."
• Enz.
Iedereen heeft overtuigingen die je kunnen belemmeren. Ook ik. Ik ben me daar bewust van en blijf voortdurend bezig om de overtuigingen die mij belemmeren los te laten en te veranderen. Ik betrap mezelf haast dagelijks op een overtuiging waarvan ik me dan afvraag: "Helpt deze overtuiging mij vooruit in mijn groei?" "Of belemmert deze overtuiging me?" Jaren geleden had ik bijvoorbeeld de gedachte: "Ik ben onhandig." Dit zei ik ook regelmatig. Anderen vonden me ook onhandig. Toen ik me er bewust van werd dat ik hiermee een selffulfilling prophecy (een zelf voorspellende voorspelling) creëerde, ben ik dit gaan veranderen. Ik ben gestopt om dit tegen mezelf en anderen te zeggen. Dus door me bewust te worden van deze gedachte, kon ik beginnen met het veranderen van mijn zelfbeeld en gedrag. Dit bewustzijn is cruciaal voor persoonlijke groei. Mijn onhandigheid is flink verminderd en andere mensen zie me helemaal niet meer als onhandig persoon.
JE EIGEN BELEMMERENDE OVERTUIGINGEN HERKENNEN
Het herkennen van je eigen belemmerende overtuigingen is de eerste stap naar verandering. Zelfreflectie en introspectie kunnen hierbij helpen. Stel jezelf de volgende vragen:
- Welke negatieve gedachten heb ik vaak over mezelf?
• Waar komen deze gedachten vandaan?
• Hoe beïnvloeden deze gedachten mijn leven en mijn beslissingen?
• Helpt het mij om zo te (blijven) denken?
Het kan nuttig zijn om een dagboek bij te houden waarin je je gedachten en gevoelens opschrijft als je dat prettig vindt. Dat hoeft niet elke dag, maar kan ook 1 x per week. Het helpt je om patronen te herkennen en inzicht te krijgen in de oorsprong van je overtuigingen.
PRAKTISCHE TIPS OM BELEMMERENDE OVERTUIGINGEN TE HERKENNEN
• Schrijf je gedachten op in een dagboek (dat kan ook 1 x in de week). Door je gedachten op te schrijven, kun je patronen ontdekken en beter begrijpen welke overtuigingen je tegenhouden.
• Praat met anderen over je overtuigingen. Soms kan het bespreken van je gedachten met iemand anders helpen om nieuwe inzichten te krijgen.
• Ben je bewust van de selftalk dit je gebruikt: Wat zeg je over jezelf tegen anderen? En wat denk je over jezelf tijdens een dag? Probeer je daarbij te richten op dat wat je WEL wil ipv wat je NIET wil.
• Oefen met positieve affirmaties om negatieve gedachten te vervangen. Positieve affirmaties zijn uitspraken die je tegen jezelf zegt, bijvoorbeeld “Ik doe mijn best”. Herhaal dagelijks positieve uitspraken over jezelf om je mindset te veranderen. Tip: kijk jezelf aan in de spiegel en zeg het hardop. Langzaamaan zal de geloofwaardigheid van de affirmatie toenemen.
AFSLUITING
Belemmerende overtuigingen kunnen een grote impact hebben op ons leven, maar door ze te herkennen en te begrijpen, kunnen we de eerste stappen zetten naar een vrijer en positiever leven. In een andere blog leg ik uit hoe je deze overtuigingen kunt veranderen en je conditionering kunt her programmeren.
Ik hoop dat deze blog je helpt om inzicht te krijgen in je eigen belemmerende overtuigingen en dat je de eerste stap kunt zetten naar een meer vervuld en gelukkig leven. Wil je meer leren over hoe je deze overtuigingen kunt veranderen en je conditionering kunt herprogrammeren? Ontdek hoe ik je kan helpen met persoonlijke sessies en audio-coachingsessies in het programma Transformeer Jezelf.